Найстаражытнейшыя з дзейных у Мінску могілак – своеасаблівы музей горада, у якім адлюстраваная гісторыя мінчукоў пасля смерці і культура захавання памяці пра нябожчыкаў. У гэтым упэўніўся CityDog.by.
![](https://stat2.city-dog.by/content/editor_images/may_2013/14_mohilki/main.jpg)
Кальварыйскія і Вайсковыя могілкі – самыя старыя ў Мінску. Нетыпова для нашай сталіцы: нават праз некалькі стагоддзяў тут захаваліся помнікі, па якіх можна аднавіць гісторыю і культуру жыхароў сталіцы розных эпох. Хай і банальна, але гэта месцы, дзе гістарычная памяць матэрыялізуецца. Вечны спакой памерлым…
Вайсковыя могілкі (раён вул. Казлова і вул. Чырвоназоркавай)
У 1840-я гэтыя могілкі належалі Мінскаму вайсковаму шпіталю. Ужо праз 50 год тут забаранілі хаваць людзей, але трохі далей быў вылучаны кавалак зямлі, які ператварыўся ў новыя Вайсковыя могілкі. За два гады да 1900 была асвечаная царква Аляксандра Неўскага.
![](https://stat2.city-dog.by/content/editor_images/may_2013/14_mohilki/vajskovyja_1.jpg)
Асаблівай ўвагі вартыя надмагіллі ў выглядзе абсечаных дрэваў. Лічыцца, што такія знакі ставілі тым, хто памёр без нашчадкаў і на кім сканчаўся сямейны род. Але з цягам часу мода на такія крыжы заваявала больш шырокую аўдыторыю, і іх пачалі ставіць без аглядкі на сямейнае становішча. Цікава, што на некаторых помніках стаіць аўтарства: зроблена ў Вільні ці Мінску, далей прозвішча аўтара.
![](https://stat2.city-dog.by/content/editor_images/may_2013/14_mohilki/vajskovyja_2.jpg)
![](https://stat2.city-dog.by/content/editor_images/may_2013/14_mohilki/vajskovyja_3.jpg)
![](https://stat2.city-dog.by/content/editor_images/may_2013/14_mohilki/vajskovyja_4.jpg)
![](https://stat2.city-dog.by/content/editor_images/may_2013/14_mohilki/vajskovyja_5.jpg)
![](https://stat2.city-dog.by/content/editor_images/may_2013/14_mohilki/vajskovyja_6.jpg)
![](https://stat2.city-dog.by/content/editor_images/may_2013/14_mohilki/vajskovyja_7.jpg)
![](https://stat2.city-dog.by/content/editor_images/may_2013/14_mohilki/vajskovyja_8.jpg)
![](https://stat2.city-dog.by/content/editor_images/may_2013/14_mohilki/vajskovyja_9.jpg)
![](https://stat2.city-dog.by/content/editor_images/may_2013/14_mohilki/vajskovyja_10.jpg)
![](https://stat2.city-dog.by/content/editor_images/may_2013/14_mohilki/vajskovyja_11.jpg)
Кальварыйскія могілкі (раён вул. Кальварыйскай)
Па некаторых звестках, пахаванні тут пачаліся 600 гадоў таму. Але афіцыйна Кальварыі 200 гадоў.
![](https://stat2.city-dog.by/content/editor_images/may_2013/14_mohilki/kalvaryja_1.jpg)
Уваход на тэрыторыю мінскіх Кальварыйскіх могілак – гэта арка з гарыльефамі: труны з рыдлёўкамі, сцягамі і чэрапам. Чэрап тут не элемент жаху, а сімвал: «кальва» з латыні абазначае «чэрап». Кальварыя ж з грэцкай – Галгофа: гара, дзе быў укрыжаваны Хрыстос. Праходзячы праз арку, вы літаральна праходзіце скрозь надмагільную пліту. Арку паставіў шляхціц Юры Кабылінскі ў памяць пра сваю жонку.
![](https://stat2.city-dog.by/content/editor_images/may_2013/14_mohilki/kalvaryja_main.jpg)
![](https://stat2.city-dog.by/content/editor_images/may_2013/14_mohilki/kalvaryja_2.jpg)
![](https://stat2.city-dog.by/content/editor_images/may_2013/14_mohilki/kalvaryja_3.jpg)
![](https://stat2.city-dog.by/content/editor_images/may_2013/14_mohilki/kalvaryja_4.jpg)
![](https://stat2.city-dog.by/content/editor_images/may_2013/14_mohilki/kalvaryja_5.jpg)
Кальварыя здавён была месцам пахавання шляхты і высокапастаўленых мінчукоў-каталікоў. Цікава, што ў савецкія часы мясцовы касцёл… дзейнічаў! Падчас правядзення алімпійскіх гульняў у 1980-ым высветлілася, што некаторыя замежныя спартсмены хацелі б наведваць набажэнствы. Падумаўшы, мінскія ўлады адкрылі менавіта мясцовы касцёл – тады на выселках. І пасля ўжо не закрывалі.
![](https://stat2.city-dog.by/content/editor_images/may_2013/14_mohilki/kalvaryja_6.jpg)
![](https://stat2.city-dog.by/content/editor_images/may_2013/14_mohilki/kalvaryja_7.jpg)
![](https://stat2.city-dog.by/content/editor_images/may_2013/14_mohilki/kalvaryja_8.jpg)
![](https://stat2.city-dog.by/content/editor_images/may_2013/14_mohilki/kalvaryja_9.jpg)
![](https://stat2.city-dog.by/content/editor_images/may_2013/14_mohilki/kalvaryja_10.jpg)
![](https://stat2.city-dog.by/content/editor_images/may_2013/14_mohilki/kalvaryja_11.jpg)
![](https://stat2.city-dog.by/content/editor_images/may_2013/14_mohilki/kalvaryja_12.jpg)
Фота Віктар Гіліцкі.
Могілкі - гэта не толькі "memento mori" але і гсторыя.
такі звычай ёсць: калі памірае дзяўчына ў дзявоцтве, яе хаваюць у вясельным адзенні.