В ноябре этого года в США состоятся президентские выборы. Пока до конца непонятно, ни кто победит в них, ни даже кто будет в них участвовать: в начале этой недели текущий президент США Джо Байден снял свою кандидатуру с предвыборной гонки. CityDog.io узнал у беларусов, следят ли они за этими событиями и что думают о них.
Воля (37): «Ты сапраўды не ведаеш, хто пераможа, да апошняга»
– Я цяпер знаходжуся ў працэсе атрымання грамадзянства ЗША. Вельмі спадзяюся, што паспею атрымаць яго да лістапада і паўдзельнічаць у выбарах.
Па-першае, мне вельмі цікава назіраць за перадвыбарчай кампаніяй кандыдатаў і глядзець, як праходзяць выбары ў дэмакратычнай краіне без фальсіфікацый. Ты сапраўды не ведаеш, хто пераможа, да апошняга. Адчуваеш, што твой голас мае значэнне.
Да моманту, калі Байдэн зняў сваю кандыдатуру з выбараў, я бачыла ў амерыканскім грамадстве, у тым ліку сярод амерыканскіх беларусаў, роспач. Пра гэтыя выбары казалі «выбары без выбару». З аднаго боку Трамп з крымінальнымі артыкуламі і са спрэчнымі каштоўнасцямі, якія больш пасуюць аўтакратам. З іншага – Байдэн: чалавек у сталым узросце, здольнасць якога кіраваць краінай пад вялікім пытаннем.
Але таксама я бачу вялікую палярызацыю грамадства ў ЗША. Шмат людзей галасуюць не столькі за кандыдатаў, колькі менавіта за партыі і іх каштоўнасці. Напрыклад, шмат хто з рэспубліканцаў насамрэч не паважае Трампа і лічыць яго, мякка кажучы, неразумным чалавекам. Яго шмат крытыкавалі. Той жа Вэнс, якога Трамп абраў сваім віцэ-прэзідэнтам, называў Трампа Гітлерам. Трамп таксама абражаў шмат каго з рэспубліканцаў. Але тым не менш усе яны цяпер падтрымліваюць Трампа і будуць галасаваць за яго.
Падобнае адбывалася і ў дэмакратычнай партыі. Можна было нярэдка пачуць: «Я лепш прагаласую за труп Байдэна, чым за Трампа». Але тым не менш шмат хто з дэмакратаў усё ж такі ўключыў розум і пачаў патрабаваць ад Байдэна зняць сваю кандыдатуру. Апошнія тыдні можна было пабачыць выказванні знакамітасцей, якія прасілі Байдэна сысці. Што Байдэн і зрабіў. І застанецца ў гісторыі як сумленны чалавек, а не аўтакрат, які трымаецца за ўладу сінімі пальцамі.
Я асабіста падтрымліваю кандыдатуру Камалы Харыс (віцэ-прэзідэнтка ЗША). Лічу, што даўно пара, каб прэзідэнткай нарэшце стала жанчына. Апошнія некалькі гадоў кансерватыўныя палітыкі адбіралі правы ў жанчын. Узяць хаця б адмену права на аборты. Камала Харыс, на мой погляд, – прыклад разумнай і моцнай жанчыны, дасведчанай у палітыцы. Яна здолее кіраваць такой краінай, як ЗША.
Мой муж-амерыканец часта кажа: «Расія ператварылася ў фашысцкую краіну, і гэта, канешне, небяспечна. Але ж уся ваенная моц Расіі – міф. А вось у ЗША ваенны патэнцыял не міф. І ЗША – апошняя краіна, якую б свет хацеў пабачыць аўтакратычнай і фашысцкай».
Цяпер амерыканская дэмакратыя ў небяспецы. Але я асабіста веру, што крызіс пройдзе і стагоддзямі выбудаваная сістэма права зможа пераадолець жаданне некаторых палітыкаў пабудаваць аўтакратыю.
І, канешне, тое, што адбываецца ў ЗША, уплывае на астатні свет, у тым ліку на Беларусь. Палярызацыя сярод амерыканскіх партый прыводзіць да такіх сітуацый, калі дакумент, у якім стаіць шмат подпісаў дэмакратаў, ніколі не падпішуць рэспубліканцы. І наадварот.
Беларускія актывісты ў ЗША сутыкнуліся з гэтай сітуацыяй, калі спрабавалі сабраць подпісы сярод кангрэсменаў і сенатараў у падтрымку Часова ахоўнага статуса для беларусаў у ЗША. Рэспубліканскія палітыкі не спяшаліся яго падтрымліваць.
Тым не менш папярэдні Беларускі дэмакратычны акт, які асуджаў фальсіфікацыю выбараў і дзеянні сённяшняга беларускага рэжыму, быў падтрыманы як дэмакратамі, так і рэспубліканцамі і самім Трампам падчас яго прэзідэнцтва ў 2020-м.
Нядаўна з’явіўся новы праект, які падтрымлівае беларусаў у іх барацьбе з рэжымам, ініцыятарам якога з’яўляецца Крыс Сміт (рэспубліканец) і ў працоўнай групе па якім ёсць як дэмакраты так і рэспубліканцы. Але ж існуюць асцярогі, ці пройдзе гэты біл праз галасаванне ў Кангрэсе і Сенаце і ці падтрымае яго новы прэзідэнт.
Таксама чула меркаванні, што Трамп такі непрадказальны, што невядома, што ён можа зрабіць падчас свайго прэзідэнцтва. Але я асабіста не столькі перасцерагаюся рухаў самога Трампа, колькі тых чыноўнікаў і суддзяў, якіх ён прывядзе ва ўрад і паставіць на значныя пазіцыі. Такі прэцэдэнт ужо быў, калі Трамп назначыў некалькі кансерватыўных суддзяў у Вярхоўны суд ЗША і яны прымалі законы, выгадныя для рэспубліканцаў, такія як адмена права на аборты, забарона судзіць Трампа падчас выбарчай кампаніі і іншыя.
У любым выпадку які вынік гэтых выбараў ні будзе, гэта будзе выбар амерыканскіх грамадзян. І беларусы ЗША павінны працягваць працу на адвакацыю беларускага пытання перад урадам ЗША. Тут нават можна свабодна прыйсці ў кабінеты да амерыканскіх палітыкаў, дзе вас выслухаюць. Гэта неверагоднае пачуццё, калі ты маеш права голасу, свабоду слова і магчымасць звяртацца да палітыкаў.
Анна (40): «Если выиграют демократы, то и в Беларуси будут более распространены либеральные ценности»
– Я внимательно слежу за предстоящими выборами в США. Они всегда непредсказуемы, но я надеюсь на победу кандидата от Демократической партии, особенно Камалы Харрис. Мне намного ближе ценности демократов, и я считаю, что их политика лучше отвечает моим убеждениям.
На мой взгляд, результаты выборов в США могут значительно повлиять и на ситуацию в Беларуси. При демократах больше шансов на улучшение, так как они продвигают либеральные ценности. Думаю, чем больше стран мира придерживаются либеральных ценностей, тем больше вероятность, что эти ценности проникнут и в Беларусь.
Что касается снятия Байдена с предвыборной гонки, мне кажется, это к лучшему. Судя по резонансу в прессе после дебатов, у него было слишком мало шансов на победу. Для меня главное, чтобы победил демократический кандидат, независимо от того, кто именно это будет.
Политика республиканцев, по моим наблюдениям, направлена исключительно на обогащение американских корпораций, и Беларусь не представляет для них интереса. Консервативные ценности, которые они транслируют на весь мир, лишь укрепляют консервативную часть беларуского общества в своей правоте. Я же поддерживаю либеральные ценности и надеюсь на их распространение.
Глеб (22): «Думаю, результаты выборов в США абсолютно никак не повлияют на ситуацию в Беларуси»
– Я считаю, что Камала Харрис будет номинирована от Демократической партии и выиграет. Это будет очень круто, потому что она станет первой женщиной, которая возглавит США. После событий в Беларуси я еще раз убедился, что в этом мире всех спасут именно женщины. Поэтому я был бы счастлив, если бы Камала победила.
У Трампа, конечно, тоже остается шанс, но все решится в ближайшие две недели в зависимости от того, какая у Камалы будет программа. От этого будет зависеть, сколько людей перейдет на ее сторону.
Представляю, насколько Байдену было непросто принимать решение об уходе, но это было самое лучшее, что он мог сделать для своей партии и для страны в целом. После дебатов стало ясно, что Байден не способен управлять такой большой страной. Было очевидно, что он проиграет Трампу на предстоящих выборах в ноябре. Камала же, напротив, гораздо сильнее и моложе, у нее более либеральные взгляды.
На самом деле Байден своим решением спас страну, потому что для меня Трамп — это диктатор, такой же, как в Беларуси. Если бы Трамп пришел к власти снова, он мог бы попытаться устроить военный переворот, как это было во время штурма Капитолия. Он мог бы попытаться переписать конституцию и лишить женщин их прав, включая право на аборт. Уход Байдена из гонки – это, по моему мнению, самый важный момент в предвыборной кампании этого года.
Правда, на мой взгляд, результаты выборов в США абсолютно никак не повлияют на ситуацию в Беларуси. Беларуская тема сейчас полностью ушла из повестки дня в Штатах, потому что у них хватает других проблем: внутри страны, в Украине, на Ближнем Востоке.
В отношении Беларуси хотелось бы видеть больше реальной помощи простым беларусам, а не просто слов о сожалении. Например, беларусам не стали выдавать визы больше, чем на год, в то время как россиянам их выдают на 3–5 лет. У нас ужасные дипломатические отношения со Штатами.
Единственный фактор, который может сыграть некоторую роль в отношении Беларуси, – это победа Камалы Харрис. Возможно, тогда будет больше женской солидарности. Хотя это все равно будет скорее выражение сочувствия, чем реальные действия.
Мікіта (27): «Я не лічу выбары ў ЗША змяняльнымі для свету»
– Я не лічу выбары ў ЗША змяняльнымі для свету, але яны вельмі важныя, бо гэта адзін з самых яскравых паказальнікаў дэмакратыі ў свеце. Я разумею, што, нават калі пераможа Трамп, палітыка ЗША адносна падтрымкі НАТА і дэмакратыі моцна не зменіцца.
Гледзячы на тое, як Трамп любіў сустракацца з дыктатарамі, спрабуючы перацягнуць іх на свой бок, пасля яго перамогі можна было б чакаць, што ён сустрэнецца з Лукашэнкам, каб адцягнуць яго ад Пуціна. А вось Камала, думаю, будзе падтрымліваць шлях санкцый, як і цяперашні прэзідэнт.
Калі казаць пра адмову Байдэна ад выбараў, то адразу ўспамінаецца прымаўка: «Коней на пераправе не мяняюць». Але калі ўсё ж мяняюць, то, значыць, ёсць сапраўдная патрэба. Амерыканская дэмакратыя заснавана на вялікай колькасці палітыкаў, а не на адным толькі прэзідэнце, таму ёсць упэўненасць у яе прынцыпах і пазіцыі.
Калі б у мяне была магчымасць прагаласаваць, я б аддаў свой голас толькі Харыс. Я не лічу добрым, што розныя мільярдэры, такія як Трамп, выкарыстоўваючы правы папулізм, лезуць ва ўладу. Шчыра кажучы, канешне, я б хацеў прагаласаваць, каб адчуць хоць першы раз, што твой голас уплывае на выбары.
Перепечатка материалов CityDog.io возможна только с письменного разрешения редакции. Подробности здесь.
Фото: Unsplash.com.