В белорусском фольклоре есть существа покруче ведьм и русалок. Именно их и решил показать в своих рисунках художник-самоучка из Гродно. Только посмотрите, как круто!
Где узнать про белоруский фольклор больше? «У нас лёгка можна знайсці тэкст пра нячысцікаў, але не іх ілюстрацыі»
В детстве Артур ходил в детские кружки, а со временем рисование стало хобби, которому он продолжил учиться сам. Сейчас Артур работает программистом, а в свободное время выкладывает рисунки белорусской нечисти.
Мифы и легенды интересовали Артура с детства. Эти темы часто появлялись в его рисунках, поэтому художник и выбрал такую тему для аккаунта.
Профиль про белорусскую нечисть художник завел недавно, и пока его цель – нарисовать 100 существ. Какие-то из них хорошо известны нам с детства, а вот про некоторых вы могли и не слышать.
артур
художник
– Пра спецыфічных толькі для Беларусі нячысцікаў можна даведацца ў той жа беларускай «Вікіпедыі», – рассказывает Артур. – Ёсць і спецыяльныя праекты. Напрыклад, мастак Яўген Кот збірае сведкі аб нашых нячысціках і публікуе свае малюнкі на bestiary.us.
Увогуле, у нас не так шмат відарысаў беларускіх нячысцікаў. Мы можам лёгка знайсці тэксты пра іх, але не ілюстрацыі. Людзей, якія малююць нячысцікаў, можна пералічыць на пальцах адной рукі.
Напрыклад, Паднор. Калі я пачынаў маляваць гэтага нячысціка, не знайшоў ніводнай выявы. Зараз, калі вы загугліце яго, мяркую, што першая сур’ёзная выява, якую вы знойдзеце, будзе мая.
Паднор.
Чорная панна Нясвіжа.
Другие источники, где Артур ищет информацию, – это книги про фольклор. Художник советует издание Владимира Василевича «Зямная дарога ў вырай: Беларускія народныя прыкметы і павер’і». Перечень существ из книги можно посмотреть тут.
– Ёсць іншыя пісьменнікі. У адрас некаторых – шмат крытыкі. Напрыклад, Павал Шпілеўскі. Ён такі знакаміты папулярызатар беларускага фальклору і нячысцікаў. Але ёсць меркаванне, што многіх з іх ён выдумаў сам.
Таксама ёсць у нас і мастак Валерый Слаук. Ён зрабіў шмат ілюстрацый для кніг па фальклоры. Я даўно ведаю яго і яго малюнкі. Гэта таксама нейкая база, якой я карыстаюся.
«Адзін падпісант параіў зрабіць мерч ці прадаваць карціны»
– На адзін малюнак прыкладна патрэбна адна-дзве гадзіны, але гэта агулам. Бо я малюю, калі ёсць вольны час. Зараз вось ужо 10 накідаў ёсць. Гэта Здань, Гуменнік, Варгін, Пушчавік і Чаргавы.
Малюю я на смартфоне, але ў класічным варыянце, як і на паперы. То бок шмат штрыхоў і гэтак далей. Адзінае, што тут можна дадаць нейкія фільтры, якія зробяць малюнак больш цікавым.
Шкурапея.
Пуннік.
Про нечистиков Артур пишет на трех языках: белорусском, английском и русском. Он добавляет, что очень много украинцев в комментариях не понимают такой выбор: «Пішуць: навошта я пішу па-руску?»
– Спачатку я пачаў пісаць толькі па-беларуску, хоць сам у жыцці размаўляю па-руску. Але гэта ж беларускія нячысцікі – таму трэба на беларускай.
Пасля я зразумеў, што ў мяне ёсць аудыторыя з Польшчы, Літвы, Расіі. Яны не разумеюць беларускую так добра, як украінцы. Таму спачатку я дадаў англійскую, а пасля – рускую. Ведаў бы польскую, і на ёй бы таксама пісаў пасты.
Артур пока не планирует что-то делать с рисунками – просто выкладывает их в Сеть. А вот подписчики уже подкинули художнику несколько вариантов.
– Адзін падпісчык параіў зрабіць мерч ці прадаваць карціны. Ён мне нават скінуў мінскі інстаграм, дзе такое робяць. А другі хлопец напісаў, што будзе добра, калі ўсе нячысцікі будуць замаляваны, зрабіць з гэтага такі каталог, арт-бук. Гэта ўсё цікава, але пакуль я проста малюю.
Какие белорусские нечистики самые популярные? «Асаблівы фурор вызвала Цыцоха са сваімі цыцкамі»
Иногда Артур рисует нечистиков в той же концепции, как и другие художники. Но порой его образы совершенно отличаются от других.
– Вось Аржавень. Гэта дух, якi жыве на балоце. Ён па апісанні выглядае як тоўсты пузаты дзед. Яго такім малявалі і Слаук, і Кот. Але я ўяўляю яго інакш – худым, жудасным, іржавым. Так яго і намаляваў.
Другі прыклад – Хапун. Гэта злая лятучая пачвара з доўгай барадой. Ён выкрадаў дзяцей і заносіў іх на балота. Я яго ўяўляў апляцённым каранямі. Але ў Ката ён заўсёды з крыламі, як у кажана. Тады я вырашыў зрабіць малюнак у гэтым жа канцэпце, каб не адрозніваліся нячысцікі. Але бараду з каранёў пакінуў.
Аржавень.
Хапун.
Особый интерес у людей, замечает Артур, вызывают малоизвестные существа. Причем не столько своей неизвестностью, сколько необычным видом.
– Асаблівы фурор па статыстыцы вызвала Цыцоха са сваімі цыцкамі. Адзінае што, я чамусьці вырашыў аб’яднаць дзве пачвары ў адну – Цыцоху і Цыгру. Яны ў некім сэнсе падобныя адна да адной. Мне напісалі, што так нельга, так што я хутка ўсё выправіў і замаляваў Цыгру асобна.
Спадабаліся людзям таксама і Шэшачкі, Гаёўкі. Яны незвычайныя, не як ведзьмы ці русалкі, якіх мы бачым паўсюль.
Гаёўка.
Цыцоха.
– Мне хацелася б як мага больш намаляваць асабліва тых нячысцікаў, выяў якіх мала ў інтэрнэтах. Некаторыя з іх я ўжо апублікаваў. Гэта Лойма – балотны нячысцік, падобны на жанчыну. Паднор – мышыны кароль, Копша – магільны дух. Маляваў я іх не абапіраючыся на іншыя выявы.
Лойма.
Копша.
Самому мне падабаюцца сядзібныя нячысцікі. Яны адносна ўнікальныя, у іншых фальклорах такіх няма. А яшчэ люблю розных жудасных істот. Іх маляваць лягчэй, чым якіх-небудзь прыгажунь, – свіцязянак і гаёвак.
Перепечатка материалов CityDog.by возможна только с письменного разрешения редакции. Подробности здесь.
Фото: из личного архива героя.