Мінчанка з’ездзіла ў Маскву і расказвае, як там цяпер. «Калі заўтра ў мой дом прыляціць бомба, я буду вінаваціць ЗША і НАТА»

Як жыве Масква падчас вайны, піша наша чытачка Ядвіга. Як атрымалася абысці ўсе забароны, што стала з люксавымі крамамі, чым замянілі «забаронку» і чаму масквічы не будуць выступаць супраць вайны?

– Калі заўтра ў мой дом прыляціць бомба, я буду вінаваціць ЗША і НАТА – гэта ж іх бомба.

Машы няпэўная колькасць гадоў, дзесьці паміж 20 і 30, у яе модная праца, яна пераехала ў Маскву з Ташкента – і заходнія палітыкі і ліберальныя СМІ, калі некалі і спрабавалі весці барацьбу за Машу, гэту бітву беззваротна прайгралі. Маша, вядома ж, не падтрымлівае вайну (СВА, папраўляе яна мяне), але яшчэ больш яна не падтрымлівае Захад.

Зрэшты, ад таго, што гэты самы Захад ад Машы адвярнуўся, Маша не тое каб пакутуе:

– Што змянілася? Ну, раней у мяне ў краме пад домам была Coca-Cola з Падмаскоўя, а цяпер – з Польшчы, Даніі, Казахстана і Італіі. І Англіі. Вось і ўсё.

Сардэчна запрашаем у Маскву

– Праходзьце далей, там чарга меншая, пройдзеце хутчэй, – спагадліва кажа мужчына, паказваючы на ​​акенцы з надпісам «Замежныя пашпарты». Мужчына крыху хітруе: людзей там сапраўды менш, але чакаць сваю чаргу давядзецца нават даўжэй.

У зоне прылёту аэрапорта «Шарамецьева» шумна і людна. Амаль адначасова прызямліліся адразу два рэйсы: Пхукет – Масква і Бангкок – Масква, і з сабой яны прывезлі не толькі «пакетных» турыстаў, ад якіх усё яшчэ пахне маслам для загару, але і азіятаў усіх масцей. Іх не палохаюць ні нядзейныя карткі, ні «жалезная заслона», ні нават немагчымасць запосціць сэлфі з Краснай плошчы ў «Запретграм»: у іх ёсць Union Pay, наяўныя і VPN.

Дзяўчына ў акенцы пашпартнага кантролю міла ўсміхаецца мне, удакладняе планы на паездку ў Маскву, ставіць штамп і працягвае мне пашпарт. Ніякіх праверак тэлефонаў, ніякіх пытанняў – не будзе нават дагляду ў спробе адшукаць у цябе пару згубленых у зморшчынах адзення дробак травы. Сардэчна запрашаем.

– Ш-ш-ш, не паліся, – міма праходзіць бландзінка і душыцца смехам, піхаючы ў бок свайго сябра, які відавочна пакуль не адышоў ад апошняга касяка, скуранага яшчэ ў Тайландзе. Парачка, якая хіхікае, – адзінае, што парушае спакой аэрапорта: семʼі спяшаюцца на «Аэраэкспрэс», жанчына з ідэальнай укладкай упэўнена крочыць на шпільках у бок свайго кіроўцы, ледзь разгубленыя «госці сталіцы» вышукваюць вачыма ўказальнікі і спрабуюць зразумець, куды ім ісці.

Я плюхаюся ў вагон цягніка, які ідзе да Беларускага вакзала, і пачынаю важдацца з бясплатным грамадскім Wi-Fi. На суседніх сядзеннях тым жа займаюцца азіяты, і наша валтузня таго вартая: сетка пакрывае амаль увесь грамадскі транспарт Масквы – ну ці ж не мара любога турыста?

Замежных турыстаў у Маскве чакалі і чакаюць: пакуль у Мінску беларускую лацінку замяняюць на рускую мову, у Маскве і не думаюць адмаўляцца ад лацінскіх літар, адзін выгляд якіх навязвае «заходнія ліберальныя каштоўнасці і культурныя традыцыі».

Ад маскоўскага багацця баліць галава

Трапіць у Маскву з-за межаў СНД – хай і задача, але цалкам выканальная.

Прыгоды пачнуцца яшчэ на этапе куплі білетаў: альбо вы ляціце замежнымі авіякампаніямі з кучай перасадак, альбо плаціце ў разы больш за магчымасць аплаціць білеты «Аэрафлоту» замежнай картай, альбо шукаеце сябра з расійскай картай.

Не выратуе і «Белкарт-Мір»: расплачвацца ім у Расіі можна, а вось анлайн – як пашанцуе (і часцей гэта «не шанцуе», чым наадварот). І так, Apple Pay у Расіі не працуе, так што спехам выпушчаная віртуальная «Белкарт» усё роўна што гарбуз, які ваша клапатлівая суседка прывезла са сваёй дачы.

А з наяўнымі ёсць толькі адна праблема: з імі вы не адчуеце ў поўнай меры лёгкасць, з якой Масква абышла ўсе забароны, блакіроўкі і санкцыі. Масква, адрэзаная ад усяго свету, пабудавала свой уласны свет – і вырашыла не пускаць у яго нікога лішняга.

На змену Apple Pay прыйшоў натоўп альтэрнатыў: Mir Pay, «СБПей», аплаты па штрыхкодзе і QR-кодзе, напроста ў праграмах крам – ці і зусім тварам.

На змену брэндам адзення, якія сышлі, прыйшлі лакальныя маркі ці ўсё тыя ж брэнды, але ў іншай абгортцы. Нават тыя, што сышлі зусім-зусім, на справе проста сышлі з афлайну ў анлайн: навошта сумаваць па бясшоўных трусіках Uniqlo, калі можна заказаць іх на Lamoda?

На змену «забаронцы, забароненай да вытворчасці ў Расіі» прыйшла «забаронка, вырабленая ў Еўропе» (узяць тую ж польскую Coca-Cola) і бясконцыя шэрагі тавараў з Азіі: мая любімая персікавая гарбата ў бутэльках – апошняе, чаго я чакала знайсці ў Маскве.

Шмат чаго і зусім нікуды не сыходзіла. Калі, скажам, параўнаць «Залаты яблык» у цэнтры Масквы з Sephora у цэнтры Варшавы, то другая будзе глядзецца на фоне першай сціплай сіратой. І гэта калі на параўнанне ў вас наогул застануцца сілы: ад маскоўскага багацця баліць галава.

Пакуль ліберальныя СМІ расказваюць пра тое, што ўсе магчымыя і немагчымыя бюджэты Расіі ідуць на вайну, а краіну вось-вось накрые крызіс, безграшоўе, безнадзейнасць, безмайтковасць і беспамаднасць, Масква шчодра паліваецца з флакона французскіх духоў і нават не тое каб пасмейваецца над тымі самымі СМІ – у яе, калі шчыра, шмат і больш важных спраў.
 

Жыхары ідэальных гарадоў не думаюць пра вайну

Восень у Маскве заўсёды пахне аднолькава: таполевае лісце ападае і высыхае – а потым сырэе пад дробным кастрычніцкім дажджом. Я, напэўна, думала, што ў 2023 годзе маскоўская восень будзе пахнуць неяк інакш (цікава, у «Тополь-М» ёсць свой пах?), але яна пахне ўсё гэтак жа: вільготнай таполяй.

Смешна прызнацца, але я ехала ў горад з пустымі паліцамі, з беларускім трыкатажам і Z-плакатамі на кожным кроку. На самой справе Масква ўзору 2023 года выглядае на дзіва нармальна. Зусім будзённа.

Ці можна знайсці адсылкі да вайны? Можна, канешне, але толькі калі ведаць, дзе шукаць. Прыпынкі грамадскага транспарту на ўскраінах упрыгожвае рэклама войска; у кнігарні проста праз стэнд ад жудаснай разбэшчвальнай літаратуры «калектыўнага Захаду» стаяць зборнікі «ПоэZия русcкого лета» і «Военные стихи», а ў рэкламу дзіцячага гуртка па самбе нейкім чынам пракралася тая самая літара Z.

Але вось яшчэ адна жахлівая праўда: заплюшчваць вочы на ​​выпадковыя літары Z гэтак жа прыемна, як прыемна заплюшчваць іх перад сном пасля доўгага працоўнага дня.

Пакуль Расія марнуе велізарныя бюджэты на вядзенне вайны, Масква марнуе велізарныя бюджэты на тое, каб змыць са сваіх вуліц любыя наступствы вайны. Масква-2023 – усё яшчэ ідэальны горад для жыцця. А ведаеце, чаго не робяць жыхары ідэальных гарадоў? Не пратэстуюць. Не думаюць пра вайну. Не хочуць змяненняў. І ў Масквы, здаецца, у кішэнях яшчэ дастаткова грошай, каб гэта вайна доўжылася гадамі – а масквічы яе і не заўважалі.
 

Не растае, і кропка

Па Сталешнікавым завулку, маскоўскай Мецы ультрадарагога шопінгу, ідуць тры дзяўчыны: дзве мадэлі ў прыгожых яркіх уборах і фатограф. Яны смяюцца на ўсю вуліцу: «Сталешка памерла!» Сталешка не адказвае – Сталешка моўчкі глядзіць на дзяўчын пустымі вітрынамі люксавых крам.
 

Gucci, Dior, Hermes, Fendi, Miu Miu – у некаторых буціках цепліцца падманлівае жыццё, дзесьці гарыць падсвятленне, дзесьці стаяць манекены, але ўсе дзверы шчыльна зачынены, і на кожнай па аркушы з надпісам «Крама зачынена па тэхнічных прычынах».

Люксавы шопінг мяне не цікавіць – я іду ў Камергерскі завулак, дзе замест маіх любімых Krispy Kreme адкрыліся «Кранчы Дрым». Дзевяць гадоў таму менавіта ў Krispy Kreme я развітвалася са студэнцтвам і Масквой: мы з сяброўкай абаранілі дыпломы і, замест таго каб адправіцца з усімі ў бар, пайшлі па пончыкі.

Мы сядзелі недалёка ад Краснай плошчы, разглядалі турыстаў, аблізвалі ліпкія пальцы, надкусвалі пончыкі і адкладалі іх у бок, не ў сілах справіцца з такой колькасцю цукру. З тых часоў Krispy Kreme стаў трывала асацыявацца з Масквой: гэта было першае месца, куды я шла, калі раптам ізноў апыналася там.

Пончыкі ў «Кранчы Дрым» выглядаюць гэтаксама, як тады: з бліскаўкамі і арэшкамі, у цукровай глазуры і ў шакаладзе, з малінавым джэмам і заварным крэмам. Я сапраўды памятаю, якімі яны павінны быць на смак: прытарна салодкімі, паветранымі, якія растаюць у роце. Мне ўручаюць пакет з двума пончыкамі. Я запускаю ў яго руку – і пальцы імгненна становяцца знаёма ліпкімі. Але цеста ў роце не растае.

Перадрук матэрыялаў CityDog.io магчымы толькі з пісьмовага дазволу рэдакцыі. Падрабязнасці тут.

Фота: архіў гераіні.